สำหรับ แนวทางการบริหารจัดการขยะติดเชื้อของผู้ป่วยติดเตียงที่บ้าน ในพื้นที่รับผิดชอบของแต่ละ รพ.สต.นั้น รพ.สต.แต่ละแห่ง และโรงพยาบาลขุขันธ์ จะสนับสนุนถุงแดง ถุงมือ และหน้ากากให้ญาติของผู้ป่วย/ผู้ดูแล นำไปดำเนินการเก็บรวบรวมขยะติดเชื้อจากผู้ป่วยใส่ลงถุงแดง แล้วนำมาส่งกำจัดโดยการเผาที่เตาเผาของแต่ละ รพ.สต.
วิธีการกำจัดขยะติดเชื้อของแต่ละ รพ.สต.ทุกแห่ง มีมาตรการในการดำเนินการกำจัดขยะติดเชื้อ โดยถือปฏิบัติตามคู่มือIC (Infection Control) หรือ คู่มือแนวทางปฏิบัติการดำเนินงานป้องกันและควบคุมการติดเชื้อในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ซึ่งจัดทำโดย คปสอ.ขุขันธ์ แจกให้ทุกแห่งได้ยึดถือปฏิบัติเป็นแนวทางเดียวกัน
สรุปภาพรวม การเผามูลฝอยติดเชื้อสำหรับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล(รพ.สต.) ทุกแห่งกำจัดโดยการเผาที่เตาเผาซึ่งมีอยู่แล้วแต่ส่วนใหญ่เป็นเตาเผาขยะที่ รพ.สต.ทุกแห่งสร้างขึ้นเองไม่ได้มาตรฐานตามที่กฎหมายกำหนด แต่อย่างใด
**************************************************
หมายเหตุ ประเด็นข้อกฏหมายที่น่าสนใจ...กฎกระทรวงว่าด้วยการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อพ.ศ. ๒๕๔๕ มีดังนี้
ข้อ ๓ ในกฎกระทรวงนี้
“มูลฝอยติดเชื้อ” หมายความว่า มูลฝอยที่มีเชื้อโรคปะปนอยู่ในปริมาณหรือมีความ เข้มข้นซึ่งถ้ามีการสัมผัสหรือใกล้ชิดกับมูลฝอยนั้นแล้วสามารถทำให้เกิดโรคได้
กรณีมูลฝอยดังต่อไปนี้ ที่เกิดขึ้นหรือใช้ในกระบวนการตรวจวินิจฉัยทางการแพทย์และการรักษาพยาบาล การให้ภูมิคุ้มกันโรคและการทดลองเกี่ยวกับโรค และการตรวจชันสูตรศพหรือซากสัตว์ รวมทั้งในการศึกษาวิจัยเรื่องดังกล่าว ให้ถือว่าเป็นมูลฝอยติดเชื้อ (๑) ซากหรือชิ้นส่วนของมนุษย์หรือสัตว์ที่เป็นผลมาจากการผ่าตัด การตรวจชันสูตรศพหรือซากสัตว์ และการใช้สัตว์ทดลอง
(๒) วัสดุของมีคม เช่น เข็ม ใบมีด กระบอกฉีดยา หลอดแก้ว ภาชนะที่ทำด้วยแก้ว สไลด์ และแผ่นกระจกปิดสไลด์
(๓) วัสดุซึ่งสัมผัสหรือสงสัยว่าจะสัมผัสกับเลือด ส่วนประกอบของเลือด ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากเลือด สารน้ำจากร่างกายของมนุษย์หรือสัตว์ หรือวัคซีนที่ทำจากเชื้อโรคที่มีชีวิต เช่น สำลี ผ้าก๊อส ผ้าต่างๆ และท่อยาง
(๔) มูลฝอยทุกชนิดที่มาจากห้องรักษาผู้ป่วยติดเชื้อร้ายแรง“ห้องรักษาผู้ป่วยติดเชื้อร้ายแรง” หมายความว่า ห้องรักษาผู้ป่วยซึ่งติดเชื้อร้ายแรงตามที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา
ข้อ ๖ ข้อกำหนดในส่วนที่ว่าด้วยการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อในหมวด ๔ ให้ใช้บังคับแก่ผู้ดำเนินการสถานบริการการสาธารณสุขหรือผู้ดำเนินการห้องปฏิบัติการเชื้ออันตรายที่ดำเนินการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อด้วยตนเองด้วย และให้สถานบริการการสาธารณสุขหรือห้องปฏิบัติการเชื้ออันตรายนั้นแจ้งให้ราชการส่วนท้องถิ่นที่สถานบริการการสาธารณสุขหรือห้องปฏิบัติการเชื้ออันตรายนั้นตั้งอยู่ จัดส่งเจ้าหน้าที่ไปทำการตรวจสอบระบบกำจัดมูลฝอยติดเชื้อให้เป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนด และเมื่อราชการส่วนท้องถิ่นนั้นได้ให้ความเห็นชอบแล้ว ผู้ดำเนินการสถานบริการการสาธารณสุขหรือผู้ดำเนินการห้องปฏิบัติการเชื้ออันตรายดังกล่าว จึงจะดำเนินการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อด้วยตนเองได้
ข้อ ๒๕ การกำจัดมูลฝอยติดเชื้อ มีวิธีการดังนี้
(๑) เผาในเตาเผา
(๒) ทำลายเชื้อด้วยไอน้ำ
(๓) ทำลายเชื้อด้วยความร้อน
(๔) วิธีอื่นตามที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา
ข้อ ๒๖ การกำจัดมูลฝอยติดเชื้อโดยการเผาในเตาเผา ให้ใช้เตาเผาที่มีห้องเผามูลฝอยติดเชื้อและห้องเผาควัน การเผามูลฝอยติดเชื้อให้เผาที่อุณหภูมิไม่ต่ำกว่า ๗๖๐ องศาเซลเซียส และในการเผาควันให้เผาด้วยอุณหภูมิไม่ต่ำกว่า ๑,๐๐๐ องศาเซลเซียส ทั้งนี้ ตามแบบเตาเผาที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดหรือเห็นชอบ และในการเผาต้องมีการควบคุมมาตรฐานอากาศเสียที่ปล่อยออกจากเตาเผาตามที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา
หมายเหตุ ขณะนี้ในพื้นที่สาธารณสุขเขต 10 (ประกอบด้วยจังหวัดมุกดาหาร ศรีสะเกษ ยโสธร อำนาจเจริญ และอุบลราชธานี)ของเรามีเพียงเตาเผาขยะมูลฝอยติดเชื้อของเทศบาลเมืองวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี เพียงแห่งเดียวที่ได้มาตรฐานตามที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนด
ข้อมูล นายสุเพียร คำวงศ์ งานอนามัยสิ่งแวดล้อม สสอ.ขุขันธ์
ภาพประกอบรายงาน ขอบคุณ จนท.จาก รพ.สต.ทุกแห่งในสังกัด สสอ.ขุขันธ์